آیا افزایش گازهای گلخانه ای خطرناک است؟

زمانی که نور خورشید به یک گلخانه می‌تابد، هوای داخل آن گرم شده و به دلیل وجود دیواره شیشه‌ای گلخانه، این گرما در گلخانه حفظ می‌شود. این اتفاق دقیقا مشابه آنچه هست که در جو زمین با تابش نور خورشید اتفاق می‌افتد و دمای کره زمین برای ادامه حیات، تنظیم می‌شود. در این مطلب توضیح می‌دهیم گاز گلخانه ای چیست، افزایش گازهای گلخانه ای چه خطراتی دارد و چگونه می‌توان تولید این گازها را کاهش داد. با ما همراه باشید.

گاز گلخانه ای چیست؟

گازهایی که باعث اثر گلخانه‌ای در جو می‌شوند، گازهای گلخانه‌ای نامیده می‌شوند. گازهای گلخانه ای یا Green House Gases (GHG) گازهایی هستند که وظیفه دارند دما را در سطحی نگه دارند که برای ادامه حیات در یک سیاره مناسب باشد. همچنین انرژی خورشید را در جو زمین نگه می‌دارند تا گرمای زمین حفظ شود. اثر گلخانه ای باعث می‌شود دمای کره زمین در حدی باقی بماند که برای زندگی گیاهان و جانوران مناسب باشد.

دی‌اکسید کربن، بخار آب، دی اکسید نیتروژن، ازون و متان گازهای گلخانه‌ای اصلی هستند که انرژی خورشید را در خود نگه می‌دارند. بدون وجود این گازها، انرژی خورشید مجددا به فضا برمی‌گشت که این اتفاق، باعث می‌شد دمای زمین ۳۳ درجه سانتی‌گراد کاهش پیدا کند. برای مطالعه بیشتر درباره انواع گازهای گلخانه ای، این مقاله از پارس هوای البرز را به شما پیشنهاد می‌دهیم.

دلایل افزایش گازهای گلخانه ای

افزایش گازهای گلخانه ای

تغییر سبک زندگی انسان‌ها پس از انقلاب صنعتی در ۲۰۰ سال اخیر، باعث برهم خوردن تعادل این گازها در جو زمین شده است. امروزه با افزایش گازهای گلخانه ای در جو زمین از جمله گاز کربن‌دی‌اکسید، دمای کره زمین افزایش پیدا کرده که این اتفاق خطرات مختلفی را در پی خواهد داشت. برخی دلایل برای افزایش گازهای گلخانه ای در جو زمین عبارت است از:

۱. سوخت‌های فسیلی

انسان‌ها برای تامین برق به استفاده از سوخت‌های فسیلی روی آورده‌اند. استفاده بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی برای سوخت کارخانه‌ها و حمل‌و‌نقل باعث افزایش گاز کربن‌دی‌اکسید و در نتیجه گازهای گلخانه‌ای شده است.

۲. کشاورزی مدرن

اکسید نیتروژن ماده‌ای است که در کودهای کشاورزی به‌کار می‌رود. این ماده نیز از دیگر موادی است که باعث افزایش گازهای گلخانه‌ای می‌شود.

۳. روش‌های نادرست دفن زباله

تجزیه گیاهان در صورتی که زباله‌ای در آن منطقه دفن شده باشد، مانند تالاب‌ها و شالیزارها، باعث افزایش گازهای گلخانه‌ای می‌شود.

۴. از بین رفتن جنگل ها

گیاهان با جذب دی اکسید کربن و تبدیل آن به اکسیژن به پاکسازی هوا کمک بسیاری می‌کنند؛ اما امروزه به‌دلیل قطع بی‌رویه درختان، گازهای گلخانه ای افزایش پیدا کرده‌اند.

خطرات گاز گلخانه ای

گرمایش زمین و خطرات گاز گلخانه ای

مسئله گرمایش زمین، از اصلی ترین دغدغه‌های فعالین محیط زیست است که علت اصلی آن، گازهای گلخانه‌ایست. محققان علت اصلی گرمایش زمین را ناشی از افزایش گاز کربن دی اکسید تولید شده از سوخت‌های فسیلی می‌دانند.

طبق مطالعه سوانته آرنیوس، شیمیدان سوئدی، ۲برابر شدن میزان گاز دی‌اکسید کربن باعث افزایش دمای ۵ تا ۶ درجه سانتی‌گراد در جو زمین می‌شود.

این گاز به دو صورت طبیعی و مصنوعی تولید می‌شود:

روش‌های طبیعی شامل فوران آتشفشان‌ها، تجزیه جسد و فضولات جانوران، خارج شدن کربن دی اکسید محلول در آب و ... که انسان دخالتی در آن‌ها ندارد.
روش‌های مصنوعی که از فعالیت‌های انسان‌ها ناشی می‌شود؛ مانند استفاده از سوخت‌های فسیلی و جنگل‌زدایی.

از خطرات گازهای گلخانه ای می‌توان به ذوب شدن یخ‌های قطبی و تخریب لایه ازون اشاره کرد. افزایش دمای کره زمین باعث ذوب یخ‌های قطبی و ارتفاعات می‌گردد. این پدیده باعث بالا آمدن سطح آب می‌شود و از آنجایی که آب در مقایسه با یخ، میزان بیشتری از انرژی خورشید را در خود نگه می‌دارد، اثر گلخانه‌ای را تشدید می‌کند. طبق تحقیقات، دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که اگر دمای زمین ۳ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر شود، یخچال‌های قطبی ذوب خواهند شد. این اتفاق باعث می‌شود بسیاری از خانه‌ها و زمین‌های کشاورزی به زیر آب بروند.

افزایش گازهای گلخانه‌ای باعث کاهش بارندگی، افزایش رطوبت ناشی از گرما، محدود شدن دسترسی به آب سالم و به تبع آن، گسترش بیماری‌های مختلف می‌شود. این اتفاق تا سال ۲۱۰۰ باعث می‌شود بسیاری از گیاهان و جانوران از زیست‌بوم خود مهاجرت کنند و یا با خطر انقراض مواجه شوند. همچنین در مناطق مرطوبی مانند آمازون، جانوران قادر به سازگاری با محیط زیست خود نخواهند بود.

با افزایش دمای آب‌ دریاها و رودخانه‌ها، سطح اکسیژن آب پایین‌تر می‌آید و بسیاری از آبزیان مجبور می‌شوند به قسمت‌های عمیق‌تر آب بروند. این اتفاق باعث تهدید حیات جانورانی می‌شود که از این ماهی‌ها تغذیه می‌کنند. همچنین آب بیشتری بخار می‌شود و به دنبال آن، دسترسی انسان‌ها به آب شیرین و کشاورزی با مشکل مواجه خواهد شد.

راهکارهای جلوگیری

طبق توافق نامه پاریس که در سال 2015 با شرکت 196 کشور جهان در چارچوب کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل متحد برگزار گردید، توافق شد که کشورهای متعهد تلاش کنند تا دمای کره زمین تا پایان قرن به جای افزایش 2 درجه، ۱.۵ درجه سانتی‌گراد افزایش پیدا کند.

طبق تحقیقات، باید به‌جای استفاده از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های دوست‌دار طبیعت روی آورد و شرایط توسعه پایدار را مهیا کرد. در ادامه به راهکارهایی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای می‌پردازیم که می‌توانیم در خانه یا محل کارمان انجام دهیم:

۱. از لامپ کم مصرف استفاده کنیم: این لامپ‌ها علاوه بر مصرف انرژی کمتر و طول عمر بیشتر، گرمای کمتری تولید می‌کنند.

۲. وسایل برقی را از برق بکشیم: کشیدن وسایل الکتریکی از برق، به کاهش گازهای گلخانه ای کمک می‌کند. این وسایل حتی اگر خاموش اما متصل به برق باشند، باز هم برق مصرف می‌کنند.

۳. از محصولات دامی کمتر استفاده کنیم: از آنجا که نگهداری از دام‌ها باعث تولید گاز گلخانه ای می‌شود، استفاده بیشتر از سبزی و میوه می‌تواند مانع از تولید بیشتر کربن شود.

۴. درب و پنجره‌ها را عایق‌ کنیم: عایق کردن در و پنجره‌ها باعث می‌شود به‌طور بهینه از وسایل گرمایشی و سرمایشی استفاده کنیم و به دنبال آن، سوخت‌های فسیلی کمتر مصرف شود.

جمع‌بندی

وجود گازهای گلخانه‌ای در جو زمین به ادامه حیات کمک می‌کند. اما افزایش این گازها به دنبال مصرف بی‌رویه سوخت‌های فسیلی، نگرانی بسیاری از دانشمندان را به دنبال داشته است. ‌در این مطلب در مورد گازهای گلخانه‌ای توضیح دادیم و خطرات ناشی از افزایش گازهای گلخانه‌ای را بررسی کردیم. همچنین توضیح دادیم برای جلوگیری از تولید گازهای گلخانه ای چه اقداماتی می‌توانیم انجام دهیم. شما چه راه‌های دیگری را برای کاهش گازهای گلخانه‌ای می‌شناسید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.